ÇEMİŞGEZEK EMİRLERİ (Melkişiler) ![]() Şeref Han, Çemişgezek Krallığı’nın 32 kale ve 16 nahiyeyi içerdiğini, bu geniş toprakların Moğol Cengiz Han, Timur ve Karakoyunlu Kara Yusuf gibi büyük fetihçiler zamanında bile korunduğuna işaret eder. Çemişgezek beylerinin atası olarak gösterilen Melik Şah’ın şeceresini babadan oğula şu şekilde verir: Kasım, Ali, Emir Salik (Emir Salik Bin Ali Bin Kasım), Melik Muhammed, Cakdaş (Emir Salik’in torunu) ve Melik Şah (Melik Şah Bin Muhammed, ölm. 1202). Şerefname’nin anlatımından çıkan sonuç Çemişgezek Emirliği’nin Moğol istilası döneminde mevcut olduğudur. Şerefname’de adları verilen Çemişgezek beyleri şunlardır: Şeyh Bin Emir Yalıman (Belan), Şeyh Hasan I, Sohrab Bey, Hacı Rüstem Bey (ölm. 1514), (Kesinti: Nur Ali Halife’nin yönetim dönemi, ölm. 1512/1514?), Şeyh Hasan II (Pir Hüseyin/Pir Hasan, 1514-1543/1544). Şeyh Hasan II’nin ölümünü takiben oğulları arasında patlak veren anlaşmazlık üzerine Çemişgezek Beyliği ilkin Mıcıngerd (Pasinler-Sarıkamış arasındaki bölge, SC) ve Pertek olmak üzere iki küçük beyliğe bölündü. Sonra bunlara Sakaman (Sağman) da eklenince ortaya üç sancak çıktı. Çemişkezek merkez sancağı ise bu bölünme sırasında Osmanlı yönetimine girdi. O da dahil edilirse bu sıralarda eski Çemişgezek krallığı dört parçaya ayrılmış olmaktadır. Bunlardan üçünün yönetimi Melkişiler’in üç dalının elinde kaldı. Mıcıngerd Dalının Beyleri: Muhammedi (Şah Hasan II’nin oğlu), Ferhşad (Muhammedi’nin kardeşi), kesinti, Pilten (Ferhşad’ın kardeşi), Ali (Pilten’in büyük oğlu), Haydar (Ali’nin oğlu), Allahverdi (?-1597). Pertek Dalının Beyleri: Rüstem (Şeyh Hasan II’nin oğlu), Baysungur (Rüstem’in oğlu, ?-1597). Sağman (Sakaman, Seqeman) Dalının Beyleri: Keyhüsrev (Şeyh Hasan II’nin oğlu), Salih (Keyhüsrev’in oğlu), Ömer (Salih’in kardeşi), Keyhüsrev (Salih’in oğlu, ?-1597). Şeref Han, Melkişiler’in “Kürdistan”da büyük ihtişamları, taraftarlarının ve hizmetçilerinin çokluğuyla ün yaptıklarını, onlardan bin kadar ailenin Safevi şahlarına katıldıklarını ve bir kısmının da Şah’ın muhafız subayları arasında yer aldıklarını yazmakta, bunlardan bir bölümünün Safevi imparatorluğunun çeşitli eyaletlerinde bağımsız yöneticiler haline geldiklerine işaret etmektedir. O’nun yazdığına göre genişlik ve önem bakımından Melkişiler’in ülkesi uzak yakın herkesçe “Kürdistan” (Kırmanciye anlayın, SC) özel adıyla tanınmış, öyle ki berat ve emirnamelerde ve diğer sultanlık belgelerinde “Kürdistan” adı geçtiği zaman bundan yalnızca Çemişgezek anlaşılmıştır. Geçmişteki bu büyüklüğüne ve ününe rağmen 13. yüzyılda doğmuş olan Çemişgezek Krallığı paylaşılıp parçalanmak suretiyle giderek etkisizleşir ve ondan doğan beylikler Tanzimat’a kadar şöyle ya da böyle varlıklarını sürdürürler (Kaynak:Kürt Aşiretleri, Gelenekleri ve Hanedanliklari (Kaynak:Şerefname Analizi) – Seyfi Cengiz) Tunceli ilindeki Aşiretlerin Listesi:
www.semskiasireti.com UYARI: Bu sitedeki bütün materyallerin her hakkı saklıdır. İzin alınmadan ve kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz ve kopyalamak suretiyle elektronik ortamda kullanılamaz ve kitaplaştırılamaz. Not:Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir. Yazılan yorumlardan www.semskiasireti.com hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz... | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
7922 kez okundu
YorumlarAsiret Isimleri 25/10/2021 03:37 Sihcoban ile Ahuicen asiretlerini goremedim. Dersim'in, Cemisgezek'in en az yarisi ya Sihcoban'fir ya da Ahuicen ama listede yok. Bir de soyum Saltuk da yok burada. Ustelik 7 gobek kimse bilmez Kurtce'yi. Yaninda Kurtce konussaniz belki bir iki kelime anlarlar. Zazaca bilirler sadece. Neden ikisi ayni dilmis gibi yazmissiniz? Misafir - 16/11/2020 23:40 Hiranlilar ve Izolular Kurmanci konusurlar
Ayrica Yusufan Carekan ve Suran Asiretleri henüz yakin zamanda Sünnilikden Alevilige gecmislerdir fakat Ezidilik onlarda halen daha agir basiyor geleneklerinde
Ayrica bütün Zaza Kürt Asiretlerin sünni veya alevi 80 100 yil önceden hemen hemen hepsi Ezidiydi Caferilikden yakindan uzaktan alakalari yokdu - Hanefi Kürtler icin de aynisi gecerli! Misafir - Aşiret isimleri 06/07/2018 16:12 Hizoli aşireti Kurmanci konuşan bir aşirettir. bilgilerinizde yanlışlık vardır. Misafir - dersim 13/05/2016 13:56 vermiş oldugunuz aşiret sayısı az ayrıca bu adlar hep türkçeleştrilmiş Misafir - |