• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/semskiasireti
  • https://www.twitter.com/semski_asireti

SONSUZA KADAR BARIŞ, BİRLİK VE KARDEŞLİK İÇİN EL ELE

Üyelik Girişi
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi16
Bugün Toplam1936
Toplam Ziyaret15800266
ŞEMS KİMDİR
ŞEMSKANLILARIN TARİHİ
BÜYÜKLERİMİZ
DRAMATİK HAYATLAR
SİTEMİZİ BEĞENİN
Saat
Title of the document

1
Tarih Dede
tarihdede@semskiasireti.com
İRAN KÜRDİSTANINDAKİ CELALİLERİN YÜREK BURKAN DRAMI
25/11/2013

1930’larda İran Şahı Rızanın siyaseti göçebe yaşayan kürt aşiretlerini İranlılaştırılarak yerleşik hayata  zorla  geçirilmesine dayanıyordu. Ayrıca muhtemel isyanlarda güçlerinin kolayca kırılması için hızla silahsızlaştırma politikası güdüyordu, ancak Kürt aşiretleri başta celaliler olmak üzere Şahın bu siyasetini  şiddetle reddediyorlardı. Şahın siyasetinde ısrarcı olması yer yer kürt isyanlarının patlak vermesine  neden olmuştu. Şahın esas endişesi,  Celalilerin ayaklanması idi. Bu korkusuna binaen İran-Türk sınırının her iki yanında yaşayan Celalilere baskı yapmaya başlamıştı. Bu politika Celali aşiretinin doğal bir biçimde oluşmuş olan bir yaşam tarzını ihlal etmeye neden olunca, yavaş yavaş Celalilerin isyan ve  ulusal duyguları kabarmaya başladı. Bu durumun vahim sonuçlara neden olacağını sezen İran devletince, Celali aşiretinin İran Kürdistan’ından İsfahan’a iskan edilişine karar verildi. Ancak İran ve Türkiye sınırında yaşayan Celalilerin de bu sürgüne ilave edilmesi planlandığından, Türk hükümeti ile anlaşılarak ortak karar alınmıştı.

İşte, Rıza Şah yönetiminin Kürtlere ilişkin politikalarına tipik bir örneği olarak gösterilen   Celalilerin yürek burkan dramatik  hikayesi böylece başlamış oluyordu.

Genelde Ağrı Dağının doğu yamaçlarında yaşayan Celali aşireti, Türkiye’deki Kürt isyanlarının değişmez iştirakçisiydi. Celalilerin yaşadığı, İran’a ait topraklar, Türk askeri birliklerinin ulaşamadığı yerlerdi. Türk ordu birlikleri ile girdikleri çarpışmalarda yenik düşen Kürt birlikleri geri çekilirken bu yerlere geliyorlardı. Daha sonra buradan, Türk-İran sınırı boyunca giden patikaları izleyerek kendi yerlerine dönüyorlardı. Bu yüzden 1929-1932 Kürt isyanlarından sonra Türk makamları, Ağrı Dağının İran’a bakan yamaçlarının Türkiye’ye verilmesini ve Celalilerin İran’ın içlerine iskan edilmesini, sonunda İranlılarda kabul ettirmişlerdi. 1936 yılında Celaliler, Kazvin ve İsfahan’a dağıldılar. Bu iskan sonucu Celali aşiretinin %40’ı açlık ve hastalıklardan dolayı, yaşamını yollarda yitirmişlerdi ve beş yıl süreyle yarı aç yarı tok acınacak bir yaşam sürdürdüler. Stalin’in Rusyada Kafkas Kürtlerine uyguladığı sürgün ve  kıyımlar , şahın uyguladığı bu zorunlu iskan ve sürgünlerin yanında çok masum kalıyordu. Ancak 1941 yılında Rıza Şah’ın tahttan indirilmesinden sonra Celali aşiretine dönüş izni verildi. Ne var ki, Celaliler eski yerlerinde, kendilerinden müsadere yoluyla alınmış topraklarının yeni sahipleri ve sakinleri ile karşılaştılar.

Bütün lider ve ileri gelenleri hapishanelere kapatılmış olduğundan, ipler olanca imkânlarıyla zaman içinde adım adım İranlı memurların eline geçmişti. Kürtçe konuşmak şöyle kalsın, ulusal kıyafetlerle dolaşmak bile, yurtseverlik karşıtı duyguların tezahürü gibi değerlendiriliyordu. Celali Kürtleri “gereği gibi kültür geleneğinden yoksun bırakılan İranlılar” olarak ilan edilmişlerdi.

Tarihin sayfalarına geçen  kara lekelerden biri olan Celalilerin bu dramının etkilerini hala gideremeyen aileler vardır. Ancak Selahaddin-i  Eyyubinin süvari birliklerini oluşturan tarihin bu kahraman aşireti  inanç ve azimleri sayesinde bu yaralarını sarmış ve başları dik vaziyette ayakta durmasını bilmişlerdir.

 

www.semskiasireti.com

 

web sitemiz kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz, kopyalanamaz. 

 



14264 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

Nakşibendi Tarikatını Anadolu'ya getiren Ünlü Kürt Düşünürü Mevlana Halid-i Kürdi - 14/05/2013
Nakşibendi Tarikatını Anadolu'ya getiren Ünlü Kürt Düşünür Mevlana Halid-i Kürdi
MERVANİ KÜRT DEVLETİNİN İLK KURUCUSU EBU ABDULLAH EL SÜLEYMAN BİN DOSTIK’IN TRAJİK HAYATI - 30/01/2013
MERVANİ KÜRT DEVLETİNİN İLK KURUCUSU EBU ABDULLAH EL SÜLEYMAN BİN DOSTIK’IN TRAJİK HAYATI
LOZAN ATLAŞMASININ KÜRTLERE KAYBETTİRDİKLERİ VE GÜNÜMÜZE YANSIYAN SANCILARI - 03/12/2012
LOZAN ATLAŞMASININ KÜRTLERE KAYBETTİRDİKLERİ VE GÜNÜMÜZE YANSIYAN SANCILARI
ÇALDIRAN SAVAŞINA FİİLEN KATILMIŞ BAĞIMSIZ KÜRT BEYLİK - AŞİRETLERİ VE AKİBETLERİ - 13/09/2012
ÇALDIRAN SAVAŞINA FİİLEN KATILMIŞ BAĞIMSIZ KÜRT BEYLİK VE AŞİRETLERİ
FATİH SULTAN MEHMET'İN HOCASI MELA ŞEMSEDDİN (ŞEHRESORLU ÜNLÜ KÜRT MOLA GORANİ) HAKKINDA - 27/03/2012
FATİH SULTAN MEHMETDİN HOCASI MELA ŞEMSEDİN (şEHRESORLU ÜNLÜ KÜRT MOLA GORANİ)
ŞEMSKANLILAR İLE BRUKANLILARIN TARİHİ SERÜVENLERİ ARASINDAKİ İLGİNÇ BENZERLİKLER - 24/02/2012
ŞEMSKANLILAR İLE BRUKANLILARIN TARİHİ SERÜVENLERİ ARASINDAKİ İLGİNÇ BENZERLİKLER
OSMANLI DÖNEMİNDE DEVLETE HİZMET EDEN ÜNLÜ KÜRT DİPLOMAT , VALİ VE BÜYÜK ŞAHSİYETLER - 18/01/2012
OSMANLI DÖNEMİNDE DEVLETE HİZMET EDEN ÜNLÜ KÜRT DİPLOMAT , VALİ VE BÜYÜK ŞAHSİYETLER
TANIKLARIN ANLATIMIYLA ZİLAN DERESİ KATLİAMI - 22/11/2011
TANIKLARIN ANLATIMIYLA ZİLAN DERESİ KATLİAMI
1.DÜNYA SAVAŞININ ARDINDAN YABANCI GÖZÜ İLE TÜRKLERİN KÜRTLERE BAKIŞ POLİTİKALARI - 02/11/2011
1.DÜNYA SAVAŞININ ARDINDAN YABANCI GÖZÜ İLE TÜRKLERİN KÜRTLERE BAKIŞ POLİTİKALARI
 Devamı
.

H.Abdurrahman KEDALİ
(Bilgi, Sayfası)
DÜŞÜNDÜREN MİZAH KÖŞESİ
ŞAİR VE YAZARLAR KÖŞESİ




Site Haritası
FIKRA KÖŞESİ