Son günler de gündemi işgal eden konu Zerdüştlük ve Kürtlerin dini hakkındaydı.Bizde, inancı ne olursa olsun Tarih sahnesinde varlıklarını sürdürmek adına günümüze kadar kadar mücadele eden en dirençli halk olarak kabul edilen  Kürtlerin dini ve Zerdüştlük tartışmaları  üzerine  küçük bir araştrıma yaptık.

Zerdüşt kelimesi (Zoroaster), Zarathustra ´nın Yunanca karşılığıdır (Zarath: güzel, doğru; üstra: develer demektir. Güzel develere sahip olan anlamını ifade eder. Halk dilinde zerdüşt, yaşayan yıldız olarak nitelendirilir).

 Zerdüştlük inancı M.Ö   660 yıllarında  İranın batı bölgesindeki Medya ‘da dünyaya gelen ve M.Ö 585 yılında Afganistanın Belh şehrinde  afganistanı ele geçiren işgalciler tarafından öldürülen Zerdüşt isimli kişinin kurmuş olduğu bir din olup ismini kurucusundan almaktadır.

Zerdüşt,  yaşadığı dönemde ve daha sonrasında İran dinleri üzerinde önemli bir etki bırakmıştır. Tek Tanrılı bir inanç olmasından ötürü onu bir peygamber olarak kabul edenler bulunduğu gibi, ona bir hakim veya şaman olarak bakanlar da vardır.Kutsal kitapları olan  Avesta içindeki Gatha ´lar diye adlandırılan kutsal metinler ona dayandırılır.

Zerdüştlük inancı  İyilik ve Kötülük ile karanlık ve aydınlığın sürekli çatışma halinde olması öğretisinden ibarettir. İyilik ve aydınlığın temsilcisi Ahura Mazda , kötülük ile karanlığın temsilciside Ehrimen olup bu ikili sürekli savaş halindedir. Zerdüşt dini inancına göre tanrı kadın ve erkeği bir arada ve birbirine arkadaş yaratmıştır. Arkadaşlar arasında eşitliği temel alan bu inançta kadın ve erkek eşit olarak kabul edilmektedir. Zerdüşt inancını gelişip yayıldığı bölgelerde çok eşliliğin azaldığı ve tek eşliliğin arttığı görülmüştür. Zerdüşt, kadınların evlerinde çocukların anası olması, çocuklarını yetiştirmede ve onlara iyilikler ile yurtseverlikleri aşılamada en etkin kimse olduğunu belirtir.

Erkek çocukların anaları olarak, kötü düşmanlara karşı ülkelerini savunmaları ile mal,can ve namuslarını korumalarında kadınların, eğitip yetişmelerinde büyük rol oynayacaklarını belirler. Zerdüşt, kim kardeşlerine doğru ve dürüst olur ve fakirlere yardım ederse, tanrı Ahura Mazda yolunda çalıştığı için, tanrı da onu destekler ve korur,derken, inananlarına doğru olana yapmayı, buna inanç göstermelerini ve bunu yaymaya çalışmalarını tavsiye eder, zayıf ve fakir olanların da yardım edilerek korunmasını belirtir.

Ateş Zerdüşt dini inancı tarafından kutsal olarak kabul edilmektedir.Ateş Zerdüştizm ´de çok önemli bir yere sahiptir. Avesta ´ya göre ateş tanrı Ahura Mazda ´nın ruhu ve oğludur.

Esas olarak ateşe üç anlam veriliyordu veya bu anlamlarda ateş kutsanıyordu. Ateşin başlangıcı olarak ev ateşi yani ocak ateşi kabul ediliyordu. İkincisi kurbat ateşi olup, bu ateş devamlı yanan ve kötülükleri uzaklaştırandır. Üçüncüsü ise halk topluluklarınca meydanlarda yakılan ve etrafında eğlenilen,aynı zamanda ateşle temasa gelerek veya bu ateşin içinden geçerek suç ve günah işlemiş olanlar, kime karşı suç veya günah işlemişse onun yakacağı ateşin içinden yürüyerek kendini temize çıkarması günahını veya suçunu affettirmesi, yani kendisinin suçsuz ve günahsız olduğunu ispatlaması geleneğidir.

Zerdüşt ´ün ölümünden sonra insanlar, onun karşı çıktığı Mitra, Anahita gibi tanrılara tekrar tapınmaya başladılar.

Kutsal Kitapları Gathaları içinde barındıran Avestadır. Zerdüşt ´ten sonra çoktanrılı inançlar yayılmışsa da ona nispet edilen kutsal Gatha ´lar, İran ´da etkisini sürdürmüştür. Avesta, eski İran ´ın ve bugün Hindistan ´da yaşayan İran asıllı Parsî lerin ve diğer Zerdüşt inancını kabul edenlerin kutsal kitabıdır. Dili Pehlevice (Eski Farsça) ve Kürtce ´dir.. Avesta (Hikmet, bilgi ve  telkinler içerir.

Kürtlerinde Zerdüştlüğün mezopotamya halkları  arasında yayılması  ile bu dini kabullendikleri varsayılmaktadır. Zerdüştlük yayıldığı bölge itibari ile bölgede yaşayan Kürtler, İranlılar ve bazı Hindistanlılar arasında hızla yayılarak bu halkların yegane dini olmuştur. Ancak İslamiyetin yayılması ile Zerdüştlüğün etkisi zayıflayarak özellikle Kürtler arasında silinmiştir.

Zerdüştlüğün devamı bir akım olarak kabul edilen Yezidilik inancına tabi Kürtler başta ırak, Türkiye ve Ermenistan olmak üzere bir çok Avrupa ülkesinde yaşamlarını sürdürmektedir. Bilindiği üzere Yezidilik ismini Zerdüşt’ün isimlerinden olan Yezdan isminden almaktadır.

Günümüzde Zerdüştlük Parsiler ve Ceberler olarak iki ana kola ayrılmış olarak varlıklarını devam ettirmektedirler. Parsilerin büyük bir bölümü Hindistan ´da yaşamaktadırlar. Caynistler gibi Parsîler de kast sisteminin cemaat dışında evlenmeme gibi bazı özelliklerini benimsemişlerdir. Bununla beraber Avrupalı ´larla evlenenler de vardır.

Zerdüştlük inancının yaşandığı Mezopotamya bölgesinin Coğrafi konumu ve yaşam koşulları gereği zaman zaman inanç alanında da hareketlilik yaşanmasını gerektirmiştir.Bu vesile ile Kürtlerin yaşamında doğa koşulları , siyasi politik  ve tarım koşullarınında inançlarını şekillendirdiğini görebiliyoruz

Zerdüştlerin sayısı Bugün 40.000 ´ni İran 100.000 ´i Hindistan ´da   olmak üzere yaklaşık 200.000 kadar olup geriye kalan büyük bölümü İngiltere, ABD, Pakistan, Kanada yaşamaktadır.

Günümüzde Zerdüştlük inancına mensup Kürtlerin olup olmadığı net olarak bilinmemektedir.