BAŞİMİ AŞİRETİOsmanlı tapu tahrir kayıtları ile 1860'lı yıllardaki Cevdet paşa lahiyasında, Başimiler, Haydaranlı taifesine mensup oymaklar içinde gösterildiğinden, Başimi aşireti İran tarafından Türkiye’ye göç eden Hayderan Aşiretinin bir kolu olduğu iddia edilmektedir. Hayderan İsminin Dedeleri Mollazadeler’den,Molla Haydar'ın soyundan geldikler için kendilerine hayderi aşireti denildiği rivayet edilir.İran’daki kısmı Mılan ile Celali aşiretine komşu olarak yaşamaktadır. Türkiyedeki esas vatanları Van, Patos,Erciş,Ağrı ve Malazgirt civarıdır. Başimiler ağırlıklı olarak,Ağrı ili merkez ilçesi, Bezirxane, Mozelan,aşağı Ağadeve, Boztoprak, Doğutepe, Uzunveli,Ağılbaşı, Eskiharman, Kumlugeçit, Yukarı Ağadeve, Bursa, İzmit Hereke,Şanlıurfa,Adana, ve Van gibi yerlerde yaşarlar. Osmanlı tarihi boyunca isyanlara katılmamışlardır. İrandaki Başimiler ile ilişkileri devam etmektedir. Yaz aylarında Sinek,Aladağ, ve Ağrı yaylalarına çıkarlar. Tamamı Müslüman olup Şafii mezhebine mensuptur. Gelenekleri ile yaşam tarzları harmanlanmış olup günümüzde hala geleneklerini korumaktadırlar. 1987 yılı verilerine göre nüfusları 4,500 kişi civarındadır, ancak günümüzde bu sayı hayli artmıştır. Çünkü sadece izmit Dilovasında yaklaşık 3,200 Başimili yaşamaktadır.Belirtilen dönem itibari ile bilinen liderleri Yukarı Ağadeve köyünden Sedo Aslankılıç olduğu iddia edilmektedir. Genel olarak komşu aşiretlerden Sipkanlılar ile pek anlaşamdıkları bilinmektedir. Başimiler diğer Hayderan kolları ile beraber 1821 yılında Ağrı yöresine göç etmişlerdir. Buraya göç etmelerinin nedenlerinin başında, İrandaki iç huzursuzluk, İranlı eşkiyaları ile bazı Kürt aşiretlerinin saldırıları gelmektedir. İran hükümeti Heyderan aşiretini geri çağırmak istediyse de , irandaki iç karışıklıklar sebebi ile Heyderanlılar dönmediler. Kermanşah Valisi Mehmed Ali Mirza ve Azerbaycan valisi Abbas Mirza, irandaki otorite boşluğunu fırsat bilip, hükümet otoritesini tanımadılar, akabinde , Osmanlı hükümetinin Yunan meselesi ile uğraşmasını fırsat bilip, Toprakkale ve Beyazıt'ı istila ettiler.Sınırı aşan bu kuvvetler ile beraber başka bir iran kuvveti de sınırı geçerek Hicri:12 Zilhice 1236 Yılında (1821 yılının başlarına denk gelmektedir.) Heyderan Aşiretinin bir kısmını yerlerinden ederek Diyarbakıra kadar kovaladılar. Ancak Diyarbakır’a sürülen hayderanlılar arasında Başimilerin bulunup bulunmadığı net olarak bilinmemektedir. OSMANLI KAYITLARINDA MEVCUT DEVRİŞ PAŞA LAHİYASINDA HAYDARANLU AŞİRETİNE BAĞLI BAŞİMİ İLE DİĞER OYMAK VE KOLLAR HAKKINDA AŞAĞIDAKİ BİLGİLER VERİLİR. a)Helki yahut Helikanlı
Başimiler Sultan 2.Abdulhamit’in kurmuş olduğu Hamidiye alaylarında Hemdıki ve Halhesiniler ile beraber , Karakilise-Diyadin Livasında 225 suvari, 300 piyade olmak üzere toplam 525 kişi ile görev almışlardır. Derleme : Memedé Kazım Araştırmalarımız sürüyor, ilave ve düzeltmeler yapılacaktır UYARI: Bu sitedeki bütün materyallerin her hakkı saklıdır. İzin alınmadan ve kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz ve kopyalamak suretiyle elektronik ortamda kullanılamaz ve kitaplaştırılamaz.Not:Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir. Yazılan yorumlardan www.semskiasireti.com hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz... |
21287 kez okundu |
Yorumlar |
12/03/2020 00:38 Yedinci yüzyılda Çinin kuzey batısında cungarya. Havzası denilen bölgede Basmil Turklerinin yaşadığı bilinmektedir .1.Göktürk devletinin içinde yer almış hatta komutanlarını basmil Türklerinden seçtiklerini okumuştum( ne kadar güvenilir kaynak bilmiyorum ),2.Göktürk devletinin yıkılmasında rol almış olduguna dair bir bilgi okumuştum .şimdi Ağrı çevresinde çungarlar aşiretinin olması ve yakınında başimi aşiretinin olması nereden gelindiği konusunda bence kuvvetli bir delildir .basmil ,baximi diye yazar çincede okunuşu başimidir .göç yoluda cungaryadan Azerbaycan dağlık bolgelerine( muhtemelen agdam civarı .Azerbaycan'ın varlığıyla birlikte İran'a göç) oradan İran'ın kuzeyine ,urumiye gölü çevresine ve oradan bir kısmının ağrı çevresine geldiklerini düşünmekteyim .bende bir başimiyim.kurmanccanin o bölgeden yayıldığını dusunmekteryim zira birçok Türk topluluğu farklı lehçelerde kokende Türk dil ailesine mensuptur . Misafir - Selim doğrular acıtır 10/02/2015 16:16 ben orjinal başimiyim bana başimiliyi öğretmeyin,fakat tefeciler başimiliyin adını kirletmişlerdir,,,bakın bakalım elbari beyin ailesinde namusuyla calışan kac tane insan var,,,hepsi tefeci,,,cocuktan tutun büyüğüne kadar,,,fakir fukarının kanını emdiler,,,ama allah burunlarından getirecek,,,yardım ediyorlarmış,,,üc beş tane cakal başimiliyin adınıda kirletiniz,,,yazıklar olsun tefecilere.. Misafir - AHMET eksik bilgi 18/12/2014 16:37 yazar arkadasım verdiğin bilglierin tutralılığı bulunmamaktadır başimiler önceklik soylu bir aşiretti onları karalamaya hakkın yoktur birde şunu unutmamalısın ki başimi köklü bir aşirettir bir topluluğun aşiret olabilmesi için bagımsız olmalı kaldı ki sen başimi aşiretini bir başka bi aşiretin mensubu yapmaktasız ve sonra da baişimi aşireti demektesiz kendi cümlelerinde bile tutarsız iken kaldı ki yaptığın araştırmalar ne kadar doğru olabilir??
Misafir - M.İNAN yanlisligin duzeltilmesi 17/12/2014 22:17 Ahmet sen herkimsin bilmiyorum ama senin bi yaran var yada sende bir tefecisin ki dedo beyin torunlarinin hepsine tefeci diyorsun... dedo beyden sonra ismail bey geliyor bu memlekette onu tanimayan ona saygi gostermeyen yok cunku o herkese yardim etti kimseye kotulugu dokunmadi bu gercegi butun memleket biliyor ve onun cicuklarida ona layik olmaya calisti kimseye kotulugu dokunmadi.. tefecilik yapanlar basimi degildir basimi koylerine siginip gotlerini kurtarmaya calisan seref yoksunudurlar...sende bir sikintin varsa gel cozelim biz basimiler insanlara yardim etmeyi seferiz
:-) Misafir - aykut 17/12/2014 22:15 Ahmet kimsin bilmiyorum ama basimiler serefli bi asirettir senin bi yaran vardir yada sende defecisindir ki dedo beyden sonrasi icin tefeci diyorsun...dedo beyden sonra ismail bey geliyor eyer ki o insani tanimayan bilmeyen bir inasn yoktur memlekette onu sevmeyen saymayan yoktur cunku insanlara hep yardim etmistir ve akabinde onun cocuklari herkese faydasi dokunmustur kimse onlara tefeci diyemez... ve suanki basimiler her zaman miletine yardim etmistir suan tefecilik ile ugrasanlar basimi degil basimilerin arkasina siginip gotunu kurtarmaya calisan serefsizlerdir.. eyer senin bi derdin sikintin varsa gel cozelim biz basimiler insanlarahep yardim ettik sanada ederiz :-) Misafir - dogrular... LİDERLER 08/08/2014 19:29 KARDEŞİM BAŞİMLERDE HER ÖNÜNE GELEN AŞİRET AĞASIYIM DİYOR,DOĞRUSU ŞUDURKİ HER KÖYDE BİR KAC İLERİ GELEN AİLE VARDIR,FAKAT ASIL LİDER YANİ AĞALIK YUKARI AĞADEVE KÖYÜNDEDİR,BUDA ELBARİ AĞADIR,YANİ BAŞİMLERİN BAŞKENTİ AĞADEVEDİR,LİDERDE ELBARİ AĞAYDI,SONRA ONUN OĞLU DEDE BEĞ,ONDAN SONRA NE YAZIKI ONLARIN COCUKLARI VE TORUNLARININ HEPSİ TEFECİDİR,YANİ ELBARİ AĞANIN OĞLU VE TORUNLARI TEFECİDİRLER NE YAZIKİ, Misafir - AHMET 16/07/2014 15:07 Başimilerle ilgili biyografilerin hepsınde farklı aşiret lideri isimleri yer alıyor.her önüne gelen liderim deyıp ortaya çıkıyor. Misafir - Ağrılı başimiler 30/04/2014 23:37 doğrusu şudurki başimiler kendi başlarına bağımsız bir aşirettir,ve şimdi iran topraklarında kalan urumiye gölü kenarında bulunan samsat şehri yakınlarında yerleşik olan bir aşirettir,ve türkiyede van-caldıran 3köy,ağrı merkez bağlı 8 köy,ve diyarbakır silvan da 5 köy,bunun dışında batıya göc eden ler vardır ,tapi bu yenidir.başimiler ayrıca kendilerini sizin o saydığınız aşiretlerden hic biriyle akraba görmezler,onlarda görmezler. Misafir - ahmet Başimi 24/04/2014 13:43 Peki doğru bilgi nedir. ? Madem bilgiler yanlış..!! Misafir - Vanlı boş 24/04/2014 13:04 başimiler heyderi deyildir.tamamen uydurma bir araştırma,heyderiler hemdıki-etmaneki-cuxuri gibi aşiretlerdir. Misafir - ahmet |