KARADENİZ ÇEVRESİNDEKİ HALKLAR VE AŞİRETLER
Kitabının konusu bu savaşların tarihidir.Procopius, bu kitabında adı geçen savaşlarla bağlantıları nedeniyle Karadeniz çevresindeki halklara ve aşiretlere değinmek zorunda kalır. Karadeniz çevresindeki halkları ve aşiretleri şöyle kayddeder Laz: (...)Scymnia: Eski zamanlardan beri Lazlar'a bağlı olmuşlardır. Suania: Eski zamanlardan beri Lazlar'a bağlı olmuşlardır.Apsilii: Eski zamanlardan beri Lazlar'a bağlı olmuşlardır. Abasgi: Eski zamanlardan beri Lazlar'a bağlı olmuşlardır Meschi: Eski zamanlardan beri İberlere (Gürcülere, SC) bağlı olmuşlardır. Alani: Kafkas zincirinden Hazar kapılarına kadarki topraklar “Alani”lerin elindedir. Alaniler bağımsız olup, Bizans’a karşı genelde İranlılar'la (Sasanilerle, SC) ittifak ederler. Alanlar ve Vandallar Gotik halklardı. Azov Denizi (Maeotik Gölü) civarında yaşayan Vandallar, 423'te Alanlar’la birlikte ilkin Germanlar’ın topraklarına girdiler, daha sonra da Batı Roma İmparatorluğu'na dahil İspanya ve Portekiz’i istila ettiler. 455 yılında Libya’yı (Kuzey Afrika ülkelerini) Romalılar’dan ele geçirip burada 95 yıl kadar yaşayan bir Vandal-Alan İmparatorluğu kurdular (429/430-533/4). Hemen sonra da İtalya'ya girdiler. Alanlar da dahil Vandallar’la birlikte hareket eden tüm diğer “barbarlar”, bu tarihlerde Vandallar ortak adıyla bilindiler. Vandallar dendiğinde Alanlar da dahil Vandallar’ın tüm müttefikleri akla geliyordu. O tarihlerde bunların hepsi Vandal adında temsil edilirlerdi. Tüm "barbarlar"a ortak/genel bir adla Vandal denirdi. Bizans imparatoru Justinian, Libya’daki Vandallar'a karşı General Balisarius kumandasında bir ordu yolladı (533). Balisarius, burdaki Vandal-Alan yönetimine son verdi (Aralık 533). Bu savaşta esir ettiği Vandalları Kartaca’da toplayıp gemilerle Bizans’a getirdi (534 sonu). “Vandal ve Alan kıralı” “Gelimer” de bu esirler arasındaydı. Gelimer’in kardeşi “Tzazon” ise Libya'daki savaşta öldürülmüştü. Gelimer, “Arius”/Arian dininden”di. Bizans’ta yasak bir dindi bu. İmparator Justinian Ortodoks olmayan Hiristiyanlığa izin vermiyordu. Justinian esir Vandal-Alan kıralı Gelimer'i ve ailesini “Galatia”ya yerleştirdi (1 Ocak 535). Diğer esirleri ise gemilere bindirip Bizans impratorluğunun doğusundaki kentlere yerleştirdi. “Justinian’ın Vandalları” adını verdiği bu esirleri beş atlı birlik halinde örgütleyip yerleştirildikleri yerde Sasaniler'e karşı savaşlarda kullandı.Bruchi: Abasgiler ile Alaniler arasındadırlar. Zechi: Karadeniz kıyısındadırlar. Sagin: Zechiler'in ötesindedirler. Hunik aşiretler (Hunlar): Saginler'in ötesindedirler. Zechi’lerin hemen yanında "Sabiri" denen Hunlar vardır. Hunlar, Hazar kapıları geçildikten sonraki ova ve yaylalarda yaşar, “Maeotic Gölü” (Azov Denizi)'ne dek uzanırlar. Hazar kapılarını geçip İran ve Bizans topraklarına akınlar yaparlar. 530 yılında Bizans Ermenistanı’na giren Sasani ordusunda 3000 mevcutlu bir Sabiri birliği de vardı. Sabiriler, Hunlar'ın bir koludur, Kafkas Hunları'dır. Bunların Cutrigur ve Utigur diye bilinen kolları vardır. Cutrigurlar, “Maeotic Gölü (Azov Denizi)” batısında, Utigurlar ise bu gölün doğusunda, eskiden Kimmerlerin yaşadığı topraklarda otururlar. Utigur ve Cutrigur, bir Hun kralının oğullarının adlarıdır. Kendi tebaları onların adlarıyla bilinmiştir. Hunlar, İran’ın doğu sınırında da (Bactria'da) vardırlar. Bunlar diğer Hunlar gibi göçebe olmayıp uzun süredir yerleşiktirler. Bactria’daki Hunlar, Hun topluluğu içinde beyaz tenli yegane topluluktur. Bu nedenle Beyaz Hunlar (Eftalit’ler) diye bilinirler. Hun stoku, Sabirler ve Eftalitler (Beyaz Hunlar) olmak üzere iki ana gruptur. Bir diğer Bizans tarihçisi olan Agathias da, "The Histories" adlı kitabında Karadeniz çevresindeki halklar ve aşiretler hakkında bazı bilgiler verir.
KAYNAK.DESMALA SUR. UYARI: SİTEMİZİN TÜM HAKLARI SAKLI OLUP, İNTERNET ÜZERİNDEN YAYIN YAPMAKTADIR. |
11406 kez okundu |
Yorumlar |
Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |