Helikan ,Xelki (Celali Kolu)D.Beyazıt merkez olmak üzere İran ve Türkiye sınırının iki yanında dağınık olarak yer alan ve aslen İran kökenli olan Celali aşiretinin kollarından biridir. üç ana bölümden Helikan, aşireti Bırxıkan ve Sakan aşiretleri ile beraber Celali aşiretinin temel aşiretlerini oluştururlar. Başta Geloyi (Ciloyi) Gêloi aşireti olmak üzere, Helikanlı aşireti irili ufaklı bir çok aşiretten meydana gelir. Ancak bu aşiretlerin çoğu altıncı veya daha yüksek dedede birleşirler. Örneğin D.Beyazıt yöresinde ikamet eden Qotan aşireti lideri Hüsrev Konyar Bey’le, Helikan aşiretinin başka bir alt grubundan Emoya Xelit Ağa (İran’daki Helikan aşireti lideri Xalıt Ağa’nın oğlu) şecere sistemi esas alındığında “Kör Xelef” adlı dedede birleşiyor. UYARI: Bu sitedeki bütün materyallerin her hakkı saklıdır. İzin alınmadan ve kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz ve kopyalamak suretiyle elektronik ortamda kullanılamaz ve kitaplaştırılamaz.Qoto Ağa’nın zürriyeti daha sonraki yıllar “Qotanlılar” olarak ayrı bir alt grup olarak ayrılmış ve bu isimle bugün bölgede geniş bir aşiret olarak örgütlenmiştir. Hüsrev Konyar Bey’in dedesi Ahmed Ağa, tüm Helikan aşiretine liderlik yaparak Hamidiye Alay komutanı olmuştu. Bir çok aşirette olduğu gibi Helikan grubu içinde de eskiden yöneticilik yapmış “Torun” tabir edilen bir bey ailesi vardı: Bugün Kağızman’da yaşayan Cumkan aşiretinden Mala Beyrê, Helikan aşiretine bu anlamda liderlik yapmıştı. Bugün Iğdır’ın Hasanhan köyünde oturan Helikan grubu, Cındiyan alt gurubuna dahil olup, Xalıt Ağa’nın büyük dedesi Hasan Beg’in Evlo adlı oğlunun zürriyetindendirler. Bu yüzden bunlar “Evlolar” olarak da bilinir. Helikanlı aşiret grubunu meydana getiren her alt grup belli bir bölge ve yerleşim birimine sahiptir. Örneğin Elyan aşireti yoğunluklu olarak Orgof (Suveren) köyünde ikamet etmektedirler. Bir diğer özellikte, alt grupların zamanla parçalanması ve buradan ayrılan aşiretlerin bağımsız bir kimlikle grupta yer almasıdır. Örneğin Mısırkan, Pilekan ve Qada Reş adlı gruplar aslında Gelturan oymağının alt birimleridir ama zamanla ayrı bir aşiret olarak örgütlenmişlerdir. Bu türden aşiret gruplaşmasının bir diğer özelliği de bazı aşiretlerin dışarıdan gelerek grupta gönüllü olarak yer alması veya iç çatışmalar nedeniyle mensubu olduğu aşirete küsüp Helikan aşiret ağacı içinde kendisine yakın gördüğü başka bir aşirete gidip onunla birleşmesidir. Örneğin Mala Meydo grubu Sule-Etima’dan ayrılıp Gelturan grubuna dahil olmuştur. Dışarıdan gelip gönüllü olarak Helikanlı aşiretine dahil olan gruba örnek olarak da Geloi aşireti buna bir örnek olarak gösterilebilir. 1987 yılında yayınlanan aşiretler raporunda, Taşlıçay, taşkeser köyü ile Tutak'ın Tanyolu(Adakent) köylerinde yaşayan helikanlıların nüfus'u 400 kişi, civarında, Kars Merkez,Aralık,(Hasanhan Köyü) Tuzluca ilçesi(Bahçecik ve Bahçelimeydan Köyleri), Taşburun bucağında yaşayan Helikanlıların nüfusu ise 22.800 kişi civarında olduğu belirtilmiştir. Yine aynı aşiret raporun düşünceler kısmında ise şu bilgiler verilmiştir: Zilan gurubu aşiretlerinden Celalilere yakındırlar.Tamamı müslüman olup Şafii mezhebine bağlıdır. Dilleri Kırmanci kürtçesidir. İran daki Helikanlılar ile bağlantıları vardır. Ağrı isyanına katılmışlardır, yarı göçebe olup, Yazın Ağrı ve Aladağlara yaylaya giderler. Kaynak:1-Iğdırsevdası.com 2-2000'e doğru Dergisinin Aşiretler raporu Derleme :Memedé Kazım www.semskiasireti.com Araştırmalarımız sürüyor,İlave ve düzeltmeler yapılacaktır. Not:Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir. Yazılan yorumlardan www.semskiasireti.com hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz... |
7760 kez okundu |
Yorumlar |
KONYARLAR 04/03/2016 19:48 KONYARLAR YANİ HÜSREV KONYAR'IN AŞİRETİ TÜRK OĞLU TÜRK'TÜR BİZZAT GÖRÜŞÜP KONUŞMUŞLUĞUM VAR DEDEMLE ZORLA İNSANLARI ASİMİLE ETMEYE ÇALIŞIYORSUNUZ BİZİM SOYUMUZ OĞUZLARA DAYANIYOR YANLIŞ BİLGİLENDİRME MİLLETİ DOĞUBAYAZITIN YERLİSİ OLMADIĞIMIZIDA DÜNYA ALEM BİLİYOR Misafir - Konyar xelki aşireti 17/04/2015 14:33 neden burda vanın erciş ilçesindeki celalilerden bahsedilmemişki ?? Misafir - rıdvan helikan celali 03/12/2014 20:21 biz kars kağızman taşburun köyündeniz helikan aşirtetiyiz ama biz hanefi mezhebindeniz ben kürt olduğumuza ve irani bir halk olduğumuza inanmıyorum kendime hakaret sayıyorum keza dedelerimiz türkmüş dediklwerini hep duyarım akrabalarımız çok uzaklarda bulamıyoruz ve kağızmanada sonradangelmişiz bence zaten kürt tyürktür Misafir - zafer Helikanlı aşiretinin alt kola 03/08/2014 19:57 Biz Hlikanlı aşiretinin alt kola Elyanlar olarak, Kars,Selim,Koyunyurdu (Berne) koyunde yaşamaktayız.Dedelerimiz MİRO,MİRZA ,ÜZEYİR,HACI MAHMUT dur.Igdır'ın Suveren (Horgov) köyunden,Mustafa dedemin eşi Sultan ve Mıhey dedemin eşi Telli iki kız kardeşle evlenmişler. TEMUR ağanın kızlarıdır.Bize anlatılan Ankara Haymana vela Koya Cihanbeyli,tarafından geldikleri.Aşiretimizin diğer adı GAVESTİYA dır.Ağrının Diyadin ilçesi yolunda TABYA koyunde MALA TANEY adı lie de yaşamışlar. Misafir - Alihan Ağbaba |